Valente bij Feantsa Forum: ‘Heel Europa in min of meer hetzelfde schuitje’
Valente was aanwezig bij de jaarvergadering en het congres van Feantsa, de Europese federatie voor organisaties gericht op dakloosheid. Afgelopen weekend (1 en 2 juni) kwamen organisaties vanuit heel Europa samen in Stockholm voor dit zogeheten Feantsa Forum.
Dit stuk is geschreven door Ineke Baas (beleidsadviseur Valente en coördinator basisnetwerk MO), Guusta van der Zwaart (bestuurder Tussenvoorziening en voorzitter basisnetwerk MO) en Jules van Dam (bestuurder Tussenvoorziening en vicevoorzitter Feantsa).
Feantsa is druk bezig een aanvraag te doen voor een action grant om het EPOCH verder te versterken (European Platform on Combatting Homelessness). Verwacht wordt een groei van de inkomsten met 0,5 miljoen per jaar, wat een groei van 50% van Feantsa betekent en vele mogelijkheden biedt. Ook spannend wat dat gaat betekenen voor de organisatie. Over dat onderwerp zal er een extra bestuursvergadering zijn in september.
Ook participeert Feantsa in een aanvraag voor een Ethos Light telling in 35 Europese steden. De aanvraag wordt gedaan door een breed scala van Europese onderzoekers. Voor Nederland doet de Hogeschool Utrecht mee (Dorieke Wewerinke) en wordt er in ieder geval geteld in Nijmegen.
Bij het congres was er een forum met o.a. Yves Leterme (voorzitter Epoch), de Belgische en Spaanse minister voor dakloosheid en de Deputy Director General van DG EMPL (EU-commissie). Veel waardering van alle kanten voor Feantsa en Epoch. Volgens Leterme zitten we op koers en is de komende tijd veel te verwachten vanuit Epoch. De Belgische minister pleitte voor een apart Europees fonds om dakloosheid te bestrijden, dan wel een apart hoekje binnen ESF+, omdat de gelden in veel landen naar andere zaken gaan (in Nederland bijvoorbeeld naar economische zaken). Er werd niet afwijzend op gereageerd. Volgend jaar is België voorzitter van Europa en ze willen er zeker op terugkomen.
Verder veel interessante workshops, over de opvang van Oekraïners, Nationale strategieën, de gevolgen van de prijsstijgingen, opvang LHBTIQ en meer. En de ontmoeting met 300 enthousiaste medewerkers van MO-organisaties uit heel Europa. Dit jaar een grotere Nederlandse delegatie dan ooit, o.a. vanuit Valente, Housing First Nederland en de Tussenvoorziening.
Kennismaking
Beleidsadviseur Ineke Baas was er voor het eerst namens Valente. Als eerste kennismaking met Feantsa is het Forum haar goed bevallen. Dat gold ook voor Guusta van der Zwaart (bestuurder van de Tussenvoorziening en voorzitter van het basisnetwerk MO van Valente): ‘Naast even kunnen bijpraten met Nederlandse collega’s, is de internationale uitwisseling prettig. We zitten allemaal min of meer in hetzelfde schuitje; er is veel wil, maar de praktische vertaling blijft hangen om verschillende redenen. Met veel energie van partijen wordt geprobeerd om op welke wijze dan ook doorbraakjes te creëren.’
De keynote van Elisabeth Hammer, voorzitter van BAVO (de Oostenrijkse koepelorganisatie), en bestuurder van Neunerhaus, benadrukte de noodzaak van buiten de box denken van alle partijen om dakloosheid op te heffen. Sociale organisaties zijn daarbij de verbindende factor in de samenwerking tussen landelijk en lokaal beleid, huisvesting en maatwerk in huisvestingsoplossingen.
In de workshops en lezingen was aandacht voor preventie, het recht op huisvesting en het belang van het creëren van een betekenisvol netwerk rond een dakloos persoon. Dit juist vanuit preventief oogpunt. Bij de focus op huisvesting ligt eenzaamheid op de loer. De illusie van zelfredzaamheid werd ook door de Canadese bijdrage doorgeprikt. Bewezen effectieve interventies werken niet, als we mensen eenzaam in hun huis laten zitten.
Wat werkt?
Het geluid dat het tijd is voor collectieve impact, commitment en interactie op álle niveaus klonk luid en duidelijk door op het Feantsa Forum 2023. Meer en meer mensen in Europa hebben geen dak boven hun hoofd en slapen noodgedwongen buiten. Wat werkt? Werk aan en systemische en structurele aanpak met respect voor de dak- en thuisloze, en beleid waar preventie van dakloosheid structureel onderdeel van uitmaakt. Benut de mogelijkheden die je hebt: investeer in Wonen Eerst. Dit verdient zich terug.
Daarnaast is op EU-niveau betere toegang tot financiering nodig; een deel van de financiering zou moeten worden toegekend voor preventie en de aanpak dakloosheid.
Hoe je de voortgang op beleid meet als je wilt werken met geïntegreerde strategieën om dakloosheid te beëindigen, was een vraag voor alle deelnemers. Er moeten betere en andere manieren komen om te tellen en dakloosheid zichtbaar te maken. Hier kunnen we nog veel leren van elkaar!