Blog: Naastenbeleid op papier, en dan geld op?
Henk-Willem Klaassen is naastenadviseur bij HVO-Querido en schrijft voor Valente een aantal blogs over naastenbetrokkenheid bij cliënten.
‘Sinds een jaar verblijf ik op twee woonadressen, die van mijzelf en die van mijn vriendin. Met haar buren heb ik mede gezien corona vooral zwaaicontact. Maar onlangs sprak de buurvrouw me aan. Ze had me via LinkedIn gespot en kreeg zodoende door dat we hetzelfde werk doen of gedaan hebben. Zij had voor een RIBW twee jaar gewerkt aan het naastenbeleid, maar sprak meteen haar frustratie uit dat ze het belangrijkste niet heeft kunnen doen vanwege geldgebrek: het implementeren van het naastenbeleid, het trainen van hulpverleners.
Anderhalf jaar ben ik nu werkzaam als naastenadviseur bij HVO-Querido. HVO-Querido had net als vele GGZ-instellingen het naastenbeleid aardig op papier staan, maar de vraag van hulpverleners ‘geef ons handen en voeten’ bleef onbeantwoord. Een grote en leuke uitdaging om de vraag van de hulpverleners te beantwoorde. Al snel hadden wij (projectgroep familie- en naastenbeleid) een stripfilm laten maken, een samenvatting van de Generieke Module Naasten (GMN) (zie: www.bordenstift.nl/hvoqueridonaastenbeleid). Deze strip werd ook opgenomen in de GMN. In drie minuten het naastenbeleid uitgelegd, wat wil je nog meer? Een ‘must to see’-film voor al onze collega’s.
Trainingen aan teams werden gegeven, in eerste instantie live, later werden dat online trainingen. In de coronagolf hebben we een leermodule online gemaakt voor hulpverleners van HVO-Querido. Inmiddels hebben al meer dan honderd hulpverleners deze module gevolgd (in een volgende blog meer hierover). Teams worden aangemoedigd om deze module of voor of na de training te volgen, zodat de herhaling aanmoedigt om naasten te betrekken. Natuurlijk heeft corona één en ander vertraagd, maar er is wel een positieve beweging gaande.
Naast dat hulpverleners vaak aangeven na een training dat het erg prettig is om ‘opgefrist’ te worden, om het ‘oh-ja’-gevoel te krijgen, is een veelzeggende opmerking: ‘Aha, ik merk dat ik veel meer moet doorvragen’, en ‘ik moet ook argumenten aangeven wat het nut en noodzaak is om naasten te betrekken’. Gaandeweg komen er een bredere vragen binnen, zoals: ‘kunnen we een casus bespreken’?, ‘hoe kunnen we nu als team het dilemma oppakken als cliënten zeggen dat ze geen naasten willen betrekken?’ ‘Kunnen we een vervolgtraining krijgen?’ Menig hulpverlener nam deel aan de eerste naastenavonden (in een reeks van 6, met als thema aandacht voor het naastenperspectief) en zij merkten op dat het leerzaam was om het naastenperspectief te horen en te voelen.
We zijn nog volop bezig met het ontwikkelen van het aanbod, zoals: een toolbox, er komt binnenkort een naastenraad, de website wordt aangepast, we kijken met ons herstelbureau in hoeverre we zowel iets kunnen doen met de eigen ervaringen van hulpverleners als dat we gaan onderzoeken wat het herstelbureau kan aanbieden aan naasten zodat zij aan hun herstel kunnen werken en meer bagage hebben om ondersteunend te zijn voor hun dierbare.
Ik zou niet graag over een poosje hetzelfde moeten zeggen als de buurvrouw van mijn vriendin: ‘We hebben het prachtig op papier gezet, maar daarna was er geen geld, en het naastenbeleid verdween weer onderaan.’ Natuurlijk is het hard werken, om het betrekken van naasten te borgen, maar dat weten we inmiddels dat alle wat geborgd moet worden tijd kost.
En jij, als jouw organisatie langs de triadische meetlat gelegd zou worden? Wat doet jouw organisatie actief aan training, aan de veelal onterechte argumenten als privacy, regie, een dubbele caseload? Waar zou jouw team staan?’
Blijven de mooie plannen in jouw organisatie soms ook hangen op de uitvoering? In de volgende blog delen we de leermodule die hierboven genoemd werd, waarmee je handvatten krijgt om het naastenbeleid uit te voeren.
Over de auteur: Henk-Willem Klaassen is sinds oktober 2019 naastenadviseur bij HVO-Querido. In de 30 jaar dat hij als sociaal-psychiatrisch verpleegkundige werkzaam was heeft hij zich gespecialiseerd in naastenbeleid. Hij heeft onder andere het boek Bondgenoten, hoe familieleden en hulpverleners in de psychiatrie kunnen samenwerken, geschreven. Als naastenadviseur is hij met een projectteam verantwoordelijk om een actueel naastenbeleid handen en voeten te geven. Daarnaast geeft hij via zijn bedrijf Naast en betrokken ggz-instellingen adviezen en biedt trainingen en workshops aan, om zijn kennis en kunde over te dragen aan hulpverleners en ggz-instellingen.
Henk-Willem zal met enige regelmaat verschillende blogs schrijven voor Valente over het betrekken van naasten. Lees ook zijn eerste en tweede blog. Al zijn blogs vind je hier. Contact? henk.willem.klaassen@hvoquerido.nl en www.naastenbetrokken.nl